Bức hoành phi trong dinh thự họ Vương Dinh thự họ Vương

Bức hoành phi này do vua Nguyễn Khải Định phong tặng cho vua Mèo vào năm Khải Định 8 (năm 1923). Các dòng chữ Hán trong hoành phi, đọc từ phải sang trái, được viết và dịch như sau:

Bức hoành phi trong dinh thự họ Vương

Hán tự:

恭颂

帮佐王公正德 德政

边政可風

Bức hoành phi và cặp câu đối trong dinh thự họ Vương

啓定八年孟冬暢月復旦公立

Hán-Việt:

Cung tụng

Bang tá Vương Công Chính Đức Đức Chính

Biên Chính Khả Phong

Khải Định Bát Niên Mạnh Đông Sướng Nguyệt Phúc Đán công lập

Dịch:

Cung tụng, khen ngợi

Việc trị vì bằng Đức của vị Bang tá tên Chính Đức

Cách trị vì của ông ở miền biên cương này đáng làm mẫu mực để mà lan toả khắp vùng

Hoành phi được lập vào tháng 10, tháng 11 năm Khải Định 8 (1923)

Lưu Ý

  • Ngày nay, nhiều sách vở, bài viết, video cho rằng bốn chữ đại tự 边政可風 nên dịch là Biên Chinh Khả Phong với ý tưởng khen ngợi vua Mèo trong việc bình định nơi biên cương.  Tuy nhiên, đây là một ngộ nhận không đáng có.  Việc ngộ nhận này do việc dịch sai từ chữ Chính 政 (tức kỷ cương hành chính) sang Chinh 征 (tức chinh chiến 征戰 - là một danh từ chỉ sự can qua, việc chiến chinh).  Nếu dịch sai là Biên Chinh Khả Phong 边征可風 thì bức hoành phi sẽ có nghĩa là khen cho việc chinh chiến, bình định nơi biên thùy của vua Mèo.  Việc phong tặng này hoàn toàn không hề có. Ngược lại, Biên Chính Khả Phong (边政可風), Biên 边 nghĩa là biên cương, Chính 政 nghĩa là hành chính.  Vậy Biên chính 边政 nghĩa là việc kỷ cương hành chính tại miền biên cương, tức khen cho việc kỷ cương hành chính nghiêm chỉnh tại biên cương, một lời khen rất xứng đáng khi treo trong dinh vua Mèo.  
  • Bang tá là một chức tạm thời được áp dụng vào thời Nguyễn. Nguyên tên chức là Bang biện nhưng sau vì kiêng húy vua Đồng Khánh nên đổi gọi là Bang tá.  Bang tá 帮佐 (Bang trợ, phò tá) là chức quan đặc trách vấn đề an ninh trật tự tại các địa phương, không thường trực, chỉ đặt ra tùy giai đoạn khi cần thiết.  Vua Khải Định phong cho vua Mèo hàm (tượng trưng) là Bang tá phụ trợ triều đình trong việc đặc trách điều hành xứ miền cao này, mặc dù trong thực tế, vua Mèo là vị vua toàn quyền tại xứ này

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Dinh thự họ Vương http://www.vietnamtourism.com/index.php/tourism/it... http://hagiangonline.net/1509-dinh-thu-ho-vuong.ht... http://dulichhagiang.org/bi-an-xung-quanh-dinh-thu... //tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?language=v... http://baodatviet.vn/doi-song/gia-dinh/bi-an-loi-n... http://www.baohagiang.vn/thoi-su-chinh-tri/201509/... http://www.baohagiang.vn/van-hoa/tin-tuc/201406/tr... http://dantri.com.vn/xa-hoi/chau-noi-vua-meo-noi-g... http://dantri.com.vn/xa-hoi/viec-cap-so-do-dat-din... http://www.giadinhonline.vn/chau-noi-vua-meo-ke-ve...